"Bedava para" kavramı kulağa biraz gerçek dışı gelse de pek çoğumuz günün birinde biriken bonuslarımızı harcama şansı bulduk. Banka kartlarından online alışveriş sitelerine, market zincirlerinden cep telefonu uygulamalarına kadar hemen hemen her yerde bonuslar ve puanlar birikiyor. Peki ya bu bonuslar top top biriktiyse ve kullanmayı bilmiyorsan? İşte göz önünde kolayca kaçabilen, çoğu zaman süresi dolmadan değerlendirilmeyen bu bonuslar, bazen sandığımızdan çok daha fazlasını sunuyor. Kimi zaman ihtiyacın olan bir ürüne indirim kazandırıyor, bazen de alışverişin bedava olmasını sağlıyor. Ama yeni çıkan düzenlemeler, gizli kampanyalar ve dikkatli bir okuma gerektiren kullanım koşulları ile iş bonus harcamaya gelince kafalar genellikle karışıyor.
Bonus mantığı, sadık müşteri olmanın yan ödülü gibi çalışıyor. Örneğin, kredi kartı harcamalarında - ki Garanti BBVA'nın Bonus Card'ı bu konuda epey popülerdir - harcadıkça mil ya da puan şeklinde bonus birikiyor. Supermarket zincirlerinden satın aldığın ürünlerde bile kasadan alışveriş kartına puan yüklenebiliyor. Ajans verilerine göre, 2024'te Türkiye'de tüketicilerin %68'i en az bir sadakat programına katılmış durumda. Ve ortalama bir kullanıcının yılda 230 TL değerinde kullanılmayan bonusu hesaplarında kalıyor. Biriken bonus kavramı buradaki en önemli anahtar. Çünkü yan yana bakınca klasik nakit para gibi harcamaktan çok, sistemdeki koşul ve önerilere göre daha verimli kullanım yolları var. Farklı sektörlerde bonus harcanışı da değişiyor: bankacılık, online alışveriş, akaryakıt, sinema ve hatta dijital oyunlar.
Bankalarda bonusun genellikle kart ekstresine yansıtılan tutarlarda kullanıldığını biliyor musun? Online alışverişlerde ise genelde ödeme ekranında "bonus ile öde" seçeneği karşına çıkıyor. Hatta petrol istasyonları, belirli marketler ya da teknoloji mağazalarında topladığın puanla ödeme yapmak zorunda dahi kalmıyorsun; kasiyere "bonusum var" dediğinde bile hemen indirimi uyguluyorlar. Kimilerinde ise, bonuslar belirli tarihler arası geçerli. Örneğin, kasım ayında çokça bonus veren büyük teknoloji marketlerinde biriken puanların yıl sonuna kadar kullanılması gerekebiliyor. Aksi takdirde sıfırlanıyor ve fırsatlar elden kaçıyor.
Şimdi gelelim bonusu en akıllıca harcamanın yollarına. İlk kural: Sakın son dakikaya bırakma! Çoğu bonusun bir son kullanma tarihi var ve sona birkaç gün kala sistemler tıkanıyor olabilir ya da istediğin ürün kalmayabilir. Mesela 2024 yılbaşı öncesinde, bir teknoloji zincirinde 10 milyondan fazla bonus bir gecede çöpe gitti çünkü kullanıcılar alışveriş için kuyruklarda ve online sistemlerde sıkıştı. Her daim süresini kontrol et, hangi mağazalarda ve hangi ürünlerde geçerli olduğunu öğren. Çünkü bazı kampanyalar sadece belirli marka veya kategoriler için geçerli olabiliyor.
İkinci kural: Aynı hesapta birden fazla bonus programı varsa, hangisinin önce tükeneceğini ve maksimum faydayı nerede alacağını mutlaka incele. Mesela bazı havayolu sadakat programlarının puanları ile online market alışveriş puanları birleştirilemiyor. Ayrıca, birikmiş bonusunu nakde çevirebiliyorsan ya da fatura ödemelerinde kullanabiliyorsan; kaçırma! Çoğu zaman, bonus ile yapılan ödemelerde ekstra yüzde 20-30 indirim tanımlanıyor ya da avantajlı kuponlar açılıyor. Mesela,"Bonus Park" gibi platformlarda farklı iş yerlerindeki bonuslarını tek ekranda görüp harcayabileceğini biliyor muydun? Böylesi uygulamalar, farklı kart ve markalarda birikmiş bonuslarını daha kolay yönetmeni sağlıyor.
En sık yapılan hata, bonusun sadece alışverişte geçerli sanılması. Oysa bugün mobil uygulama marketlerinden dijital oyunlara, e-fatura ödemelerinden taksi yolculuğuna kadar bonusun sınırları hayli geniş. Mesela, bir arkadaşım sadece banka puanlarıyla yaz tatilinde uçak biletini neredeyse bedavaya getirdi. Az bilinen yöntemlerden biri de bonusları birleştirerek hediye kartlarına çevirmek. Özellikle Aralık ayında teknoloji mağazaları ve e-ticaret siteleri, bonuslarınla dilediğin ürünü almak yerine, hediye kartı alman için ekstra bonus veriyor.
Online alışveriş sitelerinde sık sık göreceğin bir diğer yenilik, sepet tutarına göre otomatik bonus düşümü. Yani, ödeme ekranına geldiğinde sistem "kullanılabilir bonusun var, kullanmak ister misin?" diyerek direkt kampanyayı önüne seriyor. İşin güzel yanı, bazen bunları web sitesinde değil; mobil uygulamadan yaptığında ekstra bonus daha kazanıyorsun. Bunu duyan biri "Gerçekten bazı mobil uygulama indirimleri gizli mi kalıyor?" diye soruyor genelde. Evet, mobilde ek fırsatlar var. Bir başka alan ise market alışverişleri: Çok uluslu süpermarket zincirlerinin kartlarında biriken bonuslarla özellikle temel ihtiyaç alışverişini bedavaya getiren, yılın belirli dönemlerinde ise ekstra hediyelik bonus kazanan kullanıcılar var.
Bazen bonusunu akaryakıt istasyonunda da harcayabiliyorsun. Hatta öyle ki, Türkiye'de sadece 2024 yılında 500 binden fazla kişi yakıt alırken birikmiş bonusunu kullandı ve ortalama 75 TL indirim elde etti. Yine bazı anlaşmalı sinema salonlarında, bir etkinlik ya da konser bileti bonus ile alınabiliyor. Genç kullanıcıların en çok sorduğu şeylerden biri de oyun dışında nasıl harcarım? Cevap: Google Play ve App Store gibi platformlarda, bonus üzerinden uygulama içi satın almalar artık mümkün.
Bonus Türü | Geçerli Alanlar | Ortalama Kullanıcı Kazancı | Popüler Kampanya Dönemi |
---|---|---|---|
Kredi Kartı Bonus | Market, Teknoloji, Online Alışveriş, Akaryakıt | 160 TL/Yıl | Kasım, Aralık (Efsane Cuma ve Yılbaşı) |
Süpermarket Kart Puan | Market, Kişisel Bakım, Ev Eşyası | 85 TL/Yıl | Bayram Öncesi, Okul Açılışı |
Dijital Platform Bonus | Uygulama, Dijital Oyun, Streaming Servisleri | 60 TL/Yıl | Yaz Tatili, Yarıyıl Tatili |
Hediye Kart Bonusu | Tüm Anlaşmalı Mağazalar | 120 TL/Yıl | Yılbaşı, Doğum Günü Kampanyaları |
Bonusların süresi hiç bitmeyecek gibi hissettirse de asıl kazanan kullanıcının her yıl önden plan yapması oluyor. Mesela yıl ortasında, yaz indirimlerinden önce bonusunu biriktirip ardından kampanya dönemlerinde toplu alışveriş yapmak, avantajlı fiyatlarla çok daha fazla ürün almak demek. Özellikle"Şimdi al, sonra öde" tarzı finans uygulamalarında biriken bonuslar ile bir sonraki alışverişte ek olarak taksit avantajı veya ilave hediye puan kazanmak da mümkün.
Çoğu kullanıcı "bonuslarımı göremiyorum" ya da "bonus yazınca çıkmıyor" gibi şeyler soruyor. Bunun için mutlaka mobil uygulamadan veya müşteri hizmetlerinden toplam bonusunu, süresini ve harcanabilir mağazaları sor. Ayrıca, zaman zaman bankaların ya da büyük zincirlerin kendi sosyal medya hesaplarında yaptıkları "bonus günü" duyurularının peşinde ol. Bu tarz günlerde anlık ya da sınırlı süreli büyük fırsatlar yakalanabiliyor. Bu fırsatları sadece ana mağazada değil, online kanalda ve uygulama içinde de kullanabilmek büyük ayrıcalık.
Banka bonuslarını nakde çevirmeye çalışanlara, burada dikkat edilmeli. Çünkü her kampanyada bu mümkün değil ve bazen puanların sadece belirli kullanımlarda geçerli olduğu yazıyor. Yine bonusunu başka bir kullanıcıya aktarma hakkı sunan bazı platformlarda, tek seferde fazla bonus transferi sınırı var. Garanti BBVA Bonus Card yetkilisi geçen yıl şöyle dedi:
"Bonuslarınızı düzenli kontrol edin ve kampanya takvimini kaçırmayın. Biriken bonusların süresi sona erdiğinde, çoğu zaman kullanılamıyor ve hak kaybı yaşanıyor."
Sık yapılan bir hata ise düşük tutarlı bir alışverişte var olan yüksek bonusu harcamak. Bunun yerine, büyük bir alışveriş öncesi bonusunu bekletmek, değeri artırmak anlamına geliyor. Yani, 50 TL'lik bonusun varsa ve toplam alışverişin 150 TL ise; alışverişi o bonusa göre şekillendirmek avantajını maksimize eder. Trend olan başka bir yöntem ise "sanal cüzdanlarda" toplanan bonusu fatura ödemesinde kullanmak—su, elektrik, internet faturalarında düzenli kullanıcı indirimleri ile birleşince çifte kazanç elde edilebiliyor. Türkiye'de 2024 sonunda 2 milyonun üzerinde kullanıcı bonusunu doğrudan dijital fatura ödemelerinde kullandı.
Bonuslarla ilgili her zaman akla takılan birkaç şey var. Mesela, "bonus illa ana harcamada mı kullanılır, yoksa başka bir hesaba aktarılabiliyor mu?" Birçok uygulama kendi içinde transfer izni tanıyor ama platform dışına çıkmak casus yazılım riski doğurabiliyor. Başka bir sıkıntı ise, "bonusumu alışveriş sepetine ekleyince indirim neden görünmüyor?" Buradaki sorun çoğu zaman ürünün ya da mağazanın kampanya kapsamında olmaması ya da teknik bir hata. Çözüm ise müşteri hizmetlerine başvurmak ya da kampanya ayrıntılarına tekrar göz atmak.
Bir diğer merak edilen şey, "bütün kartlarımın bonuslarını tek yerde görüntüleyebilir miyim?" Bunun için geliştirilen çoklu kart yönetim uygulamaları var. Bonus Park, Paycell ya da kartın kendi mobil uygulamasına girdiğinde, farklı kartların puanlarını aynı anda görebiliyorsun. Peki ya "bonuslarım zamana karşı değer kaybediyor mu?" Evet, bazen kur artışı ya da fiyat güncellemesi nedeniyle aynı bonusla geçen yıl aldığın ürünü bu yıl almak mümkün olmayabilir. Bu yüzden, düzenli aralıklarla bonusunu harcamak veya kampanya haberlerini takip etmek mantıklı olur.
Bazen kullanıcıların yaptığı en büyük hata, bonusunu harcamadan önce "satıcıdan onay almak" ya da "kasada sormak" yerine doğrudan harcama butonuna basmak. O yüzden mutlaka ödeme aşamasında da bonusun düşüp düşmediğini ve işlemi onaylayan ekranı görmeden alışverişi tamamlamamaya çalış. Küçük bir hatırlatma: Bonus miktarını, kullanım süresi ve mağaza/ürün kategorilerini mümkün olan en erken zamanda kontrol etmek, ileride doğacak hak kayıplarını engeller.